Het college heeft voorgesteld om fors te bezuinigen op de bibliotheek en het centrum voor de kunsten. Voor de bibliotheek gaat het om 3 miljoen euro, een halvering van de huidige subsidie.

Voor het centrum voor de kunsten (CKE) wordt een bezuiniging van 1 miljoen euro voorgesteld.

De commissie heeft de afgelopen maanden meerdere keren gediscussieerd over de bezuinigingen. Daarnaast heeft onze fractie (Tom en Renate) meerdere werkbezoeken afgelegd aan de betrokken organisaties.

Ons standpunt bij deze beide bezuinigingen is als volgt.

Het CKE

Het CKE heeft aangegeven dat zij de bezuiniging van 1 miljoen euro te hoog vinden, maar zij wil wel meedenken over haar positie in de toekomst en nadenken over bezuinigingen die wel mogelijk zijn. Daarom heeft het CKE, samen met nog een aantal partijen een visie op cultuureducatie geschreven. Verder heeft het college haar eigen uitwerking van de bezuiniging geschreven.

GroenLinks maakt zich zorgen om de hoogte van het bedrag en het tempo waarin de bezuiniging gerealiseerd moet worden. Wij vinden dat de plannen van het college nu nog te vaag zijn om in te schatten welke bezuiniging haalbaar is.

Wij zijn het wel eens met de inhoudelijke richting die het college op wil met cultuureducatie binnen de scholen. Alle kinderen moeten in de toekomst in contact komen met cultuur via hun school, daarmee gaan we veel meer kinderen bereiken dan voorheen. Het CKE krijgt hierin een centrale rol.

Het pijnpunt zit in de visie op wat het aanbod voor cultuureducatie buiten de scholen moet zijn. Het college geeft aan dat digitalisering en internetgebruik ervoor kan zorgen dat het muziekonderwijs veel goedkoper wordt. Wij twijfelen of daarmee zoveel bezuinigd kan worden. Daarnaast stelt het college dat een aantal taken ook door marktpartijen uitgevoerd kunnen worden (bijvoorbeeld particuliere muziekdocenten). Wij denken dat dat klopt, maar dat je de muziekschool nodig hebt om een breed aanbod te garanderen.

Uiteindelijk hebben we afgesproken dat het college samen met het CKE gaat werken aan een onderzoek waaruit blijkt hoe het veld voor cultuureducatie en amateurkunst eruit ziet en wat de rol van het CKE daarin moet zijn. Op basis van die visie gaan we bepalen wat de taken voor het CKE in de toekomst zijn en wat dat kost. Daarna kunnen we pas een besluit nemen over de bezuinigingen. Het bedrag blijft vooralsnog wel in de kadernota staan, maar als bij de begroting blijkt dat het bedrag niet haalbaar is, dan vindt GroenLinks dat we het geld maar elders moeten zoeken, binnen of buiten de cultuurbegroting. De meerderheid van de raad is het daarmee eens, dus in het najaar komen we erop terug en gaan we definitief besluiten.

De bibliotheek

Ook de bibliotheek heeft aangegeven dat zij de bezuinigingsopgave niet kan realiseren. Het verschil met het CKE is dat de bibliotheek vooralsnog niet wil meedenken over de mogelijkheden die er wel zijn. De bibliotheek is de afgelopen jaren een weg ingeslagen, waarbij zij ingezet heeft op een breed cultureel programma in de centrale bibliotheek en de wijkbibliotheken. En daarin wil zij zich verder door gaan ontwikkelen. Het college wil versoberen en de belangrijkste functies borgen.

De bibliotheek heeft de afgelopen jaren forse subsidie gekregen. Met 6 miljoen euro per jaar krijgt zij de hoogste subsidie van alle culturele instellingen. Het bedrag wat de bibliotheek kreeg lag ruim boven het bedrag dat landelijk door de VNG als normbedrag is gesteld (ruim 15 euro per inwoner).

Het college beschrijft in haar visie dat de rol van de bibliotheek de komende jaren snel zal veranderen. Door de digitalisering en de opkomst van het e-book en internet als vindplaats voor allerlei informatie, verandert de behoefte van mensen op het gebied van kennisvergaring. De bibliotheek heeft hierbij een centrale rol, maar moet haar dienstverlening daar dan wel op aanpassen.

De centrale bibliotheek blijft een volledig toegeruste plek waar specialistische kennis aanwezig is. Het college overweegt om een extra centrale bibliotheek in Woensel te gaan openen. Het aanbod van activiteiten op het gebied van cultuur, ontmoeting en debat wil zij versoberen, omdat de bibliotheek niet de enige aangewezen partij is voor dit soort activiteiten. Een deel kan ook door andere partijen aangeboden worden. De bibliotheek kan natuurlijk wel activiteiten blijven organiseren als ze kostendekkend zijn.

Het college wil de wijkfilialen sluiten om daarvoor in de plaats wijksteunpunten te gaan openen. De wijksteunpunten moeten komen op de plekken waar mensen uit de wijk komen, bv een wijkcentrum, een spilcentrum of in een verzorgingshuis. De wijksteunpunten moeten in ieder geval in de behoefte van kinderen en ouderen voorzien. Omdat zij minder mobiel zijn en niet zo makkelijk naar de centrale bibliotheek kunnen, is het voor met name deze groepen belangrijk dat ze dicht bij huis naar de bieb kunnen. Daarnaast kunnen volwassenen daar natuurlijk ook terecht. De bieb kan dan meer met aanvraagsystemen werken, via internet bestellen en in je eigen wijk ophalen.

GroenLinks heeft hierbij de volgende opmerkingen gemaakt:

  • wij erkennen de veranderende rol van de bibliotheek in de samenleving, en vinden dat de bibliotheek daarop moet inspelen;
  • wij willen de centrale openhouden, en gaan akkoord met een versobering van het activiteitenprogramma. Wij vinden wel dat de bibliotheek ook in de toekomst een partner kan zijn bij de organisatie van dergelijke activiteiten, en wij vinden het prima als de bibliotheek kostendekkend activiteiten blijft organiseren. Wij vinden het goed om ook in Eindhoven Noord een centrale bibliotheek in te richten omdat voor mensen uit Noord de Witte Dame soms erg ver weg is;
  • Wij gaan akkoord met het anders huisvesten van de bibliotheken in de wijk. Niet alle wijkfilialen zijn even goed bezocht. Wij erkennen echter wel dat de wijkfilialen een belangrijke ontmoetingsfunctie hebben, maar vinden dat we in wijken moeten kijken hoe we dat slim kunnen clusteren. Wij zien daarbij zeker combinaties mogelijk met bijvoorbeeld VTA’s. Wij stellen wel voorwaarden aan deze verandering: de bibliotheek moet bereikbaar blijven in de wijk voor iedereen. Wij willen dus inzicht in de locaties en spreiding over de stad van de toekomstige steunpunten zodat wij kunnen beoordelen of daarmee de wijkfunctie voldoende geborgd is. Daarnaast willen we de wijkbiebs niet sluiten voor er andere voorzieningen in de wijk gerealiseerd zijn;
  • En tot slot willen we weten wat dit kost. Wij willen daarvoor een uitgewerkte begroting waaruit de kosten zichtbaar worden. Pas als we daar inzicht in hebben kunnen we de hoogte van de bezuiniging vaststellen en het tempo betalen.

De wethouder heeft, net als bij het CKE, toegezegd dat zij samen met de bibliotheek een nieuwe visie zal maken over de positie van de bibliotheek, en dat we dat voor de begroting krijgen. Daarna kan de gemeenteraad bij de begrotingsbehandeling bepalen wat ze met de bezuiniging wil doen. Ook hier geldt, als de bezuiniging niet haalbaar blijkt, zal GroenLinks zich inzetten om de bezuiniging ergens anders te realiseren.