Fractievoorzitter Rik Thijs gaf deze week zijn visie namens GroenLinks Eindhoven over de begroting van het college in Eindhoven. Hij deed dat door een parallel te trekken met de film van Leonardo di Caprio 'Before the flood', waar een werk van Jheronimus Bosch centraal staat over het paradijs, de afkalving en de verdoemenis van onze mooie planeet.
Het is nog niet te laat, ook niet in Eindhoven, aldus Rik Thijs, die over de begroting zowel positief als zeker ook kritisch is. ,,Waar een goed begin is gemaakt met de klimaatbegroting, daar lieten de investeringen in duurzaamheid nog te wensen over." Het sociaal domein, de groei van Eindhoven, Brainport, Eindhoven Airport, schuldpreventie en vele andere onderwerpen passeren de revue. Lees hieronder de integrale tekst. Voorzitter, Om te beginnen ook een dankwoord voor het college en de ambtenaren voor deze begroting. Vorige week presenteerde Leonardo DiCaprio zijn documentaire “Before the flood” over de klimaatveranderingen. Deze begint met een onheilspellend beeld: het vijftiende-eeuwse schilderij ‘De Tuin der Lusten’, van Jheronimus Bosch. Op het eerste panel van het apocalyptische drieluik, horen we DiCaprio vertellen, is het aards paradijs te zien, mens en natuur in vredige harmonie. Op het tweede panel zijn Adam en Eva reeds uit het paradijs verbannen, en zien we beelden van overpopulatie, ontluikende chaos en losbandigheid. En, uiteindelijk, in het derde en laatste panel: de hel, als de wereld werkelijk niet meer te redden valt. DiCaprio ziet het als metafoor voor de richting waar de aarde zich op dit moment naartoe beweegt en wijst ons allemaal, en daarmee ook zichzelf, als schuldigen aan. Toch is het nog niet te laat om ons paradijs te redden. Tijdens de behandeling van de kadernota fantaseerde ik niet over een schilderij uit 1500 maar over het Eindhoven waar ik in 2050 wil wonen. Over 300.000 inwoners, de schaalsprong, maar ook over de verschillende snelheden met verschillende verhalen die Eindhoven maken tot onze huidige stad, maar ook de potentie die erin schuilgaat: een levendige stad met een prikkelend cultuuraanbod en internationale festivals, volop banen bij maatschappelijk verantwoorde ondernemers. Waar je heerlijk kan genieten van het groen en het water, een stad waar solidariteit de boventoon voert, en waar de lucht gezond is. Een stad waar mens en natuur in vredige harmonie zijn, een eigentijdse vertaling van het eerste drieluik. In de nieuwe investeringen zien we dit echter niet terug. Concreet worden benoemd: de internationale school, Brainport, het programma Brainport City en tot slot een aantrekkelijke binnenstad voor het vestigingsklimaat. Wat betreft het laatste, worden wij graag overtuigd wat de investering van 9 miljoen gaat betekenen in het kader van bijvoorbeeld vergroening, werkgelegenheid en de verschillende snelheden. GroenLinks is tevreden met de toezegging van de wethouder om voor het eind van het jaar samen met de raad een integrale afweging te maken over de investeringen. Want eerlijk is eerlijk op basis van een aantal ingekleurde vakjes willen wij daar nu geen beslissing over nemen. Wel over het feit dat we gaan investeren. Onze inzet wordt in ieder geval een inclusieve en gezonde stad; een waarlijk paradijs. Een inclusieve stad Een stad dus met meer dan twee snelheden. Meerdere verhalen die onze stad vormen. We zien echter de afgelopen jaren dat deze verschillende snelheden ook voor spanningen zorgen. Spanningen op cultureel vlak, tussen controle en het vrijlaten van mensen als het bijvoorbeeld gaat over nieuwe manieren om met de bijstand om te gaan. GroenLinks is blij dat wethouder Depla de lobby ondersteunt om lokale experimenten zoals ons initiatiefvoorstel mogelijk te maken, danwel via de alternatieve AMvB danwel via de Citydeal. Niet uitgaan van rechten, plichten, sancties maar kiezen om de intrinsieke motivatie van mensen aan te wakkeren. GroenLinks is blij met de toezegging dat in de arbeidsmarktrapportages ook uitvoeriger op de rol van werkgevers wordt ingegaan bij het creëren van werkgelegenheid voor de 13.000 WW-ers en bijstandsgerechtigden in onze stad. Want een macro-economisch onderwerp als dit is lastig aan te vliegen voor bijvoorbeeld een WIJgeneralist in Tongelre. Jongeren niet te vergeten En jongeren niet te vergeten, want zoals het college al aangaf ‘een valse start op de arbeidsmarkt is een valse start op weg naar volwassenheid.’ Maar hoe krijgt dit vorm? We zijn blij te horen dat er drie miljoen wordt geïnvesteerd in de sociale basis; een inclusieve stad. Het was voor GroenLinks wel lastig om te zien waar we dit in de begroting terugvinden. Inmiddels hebben we begrepen dat er veel dingen geregeld worden zoals op het gebied van schuldpreventie en een laagdrempelige dagbesteding. Om de sociale basis te versterken, is zeker ook het stimuleren van inwonersinitiatieven en het versterken van de inwoners- en overheidsparticipatie essentieel. In de begroting wordt ook gesproken over het investeren in dialoog en ontmoeting, waar GroenLinks ook in de kadernota toe opriep. Laten we elkaars verhaal delen zodat dit inspireert, motiveert of simpelweg de opening ontstaat om elkaar te helpen. Een gezonde stad Vorige week gingen wij uitgebreid in op Eindhoven Airport mede omdat andere partijen die eerder vonden dat Eindhoven Airport best meer nachtvluchten mocht toelaten, niet terug kwamen op zaken als het leefbaarheidsfonds of de geroemde Greendeal die wel antwoorden en oplossingen zouden bieden aan negatieve effecten van het vliegverkeer. Eenmalig 800.000 in het leefbaarheidsfonds en 0 euro voor de greendeal… Nou daar sta je dan met je goede verhaal richting de inwoners in Eindhoven Noord maar zeker ook in de regio. Samen met PvdA neemt GroenLinks vandaag de verantwoordelijkheid om dit op de agenda te zetten. Middels twee moties willen wij het leefbaarheidsfonds inzetten voor bijvoorbeeld woningisolatie. En vinden wij dat Eindhoven Airport hun verantwoordelijkheid moet nemen om het leefbaarheidsfonds te vullen, om te starten met 2,5 miljoen euro. Dat kan er makkelijk vanaf. Deze moties worden ook gesteund door het CDA en de ChristenUnie; ik zou zeggen waar blijft de rest van de partijen. En dan voor GroenLinks de lang verwachte klimaatbegroting waar we nu een eerste aanzet voor hebben gekregen. Complimenten aan de wethouder en alle ambtenaren die hier hard aan hebben gewerkt. We hebben nu eindelijk helder hoe we presteren ten opzichte van onze ambities en de acties die al aangekondigd zijn op diverse beleidsterreinen zoals een traject voor de verduurzaming van bedrijven, de mogelijkheden die we hebben qua verkoopgronden en schone mobiliteitsplannen. Maar dan houdt onze blijdschap ook op. Want eerlijk is eerlijk de uitkomsten van de klimaatbegroting bevestigen het beeld dat GroenLinks al jaren had, dat we voor een hele grote uitdaging staan. Vorige week gaven de wethouders mooie voorbeelden hoe duurzaamheid een intergaal onderdeel is van hun beleid. Het college maakt het GroenLinks echter wel heel moeilijk om daar in mee te gaan met deze begroting. We zien namelijk 0 investeringen voor een schone lucht en milieu. Wij roepen het college dan ook op om effecten in het kader van duurzaamheid inzichtelijk te maken bij toekomstige investeringen. Neem de binnenstad, het lijkt erop dat dit onze focus wordt voor groen, schone lucht en openbare ruimte. Voor GroenLinks is Eindhoven meer dan de binnenstad. Ook elders mogen mensen investeringen verwachten voor een gezonde stad. In armen wijken en buurten zoals bijvoorbeeld in de Bennekel. Daarom hebben wij ook een amendement gemaakt om samen met Trefpunt Groen een aantal concrete projecten ter waarde van 250.000 euro aan te pakken met het goed gevulde potje van het bomencompensatiefonds. Eindhoven is immers groter dan alleen de binnenstad. Deze motie wordt mede ingediend door de VVD, PvdA en D66. Wij wensen de wethouders en alle ambtenaren veel succes om het komend jaar invulling te geven aan de plannen in deze begroting voor een inclusie en gezonde stad. De vraag is of de 7,5 ton voor duurzaamheid hiervoor voldoende is…? Wij willen de wethouders daarnaast veel inspiratie wensen in de nieuwe plannen voor de klimaatbegroting, verras ons, denk buiten bestaande kaders en durf het voortouw te nemen. Want één ding is duidelijk hier moeten we echt stappen gaan zetten. Ik wil dan ook afsluiten met de woorden van Leonardo DiCaprio: “Let us not take this planet for granted”, laten we deze planeet niet als vanzelfsprekend nemen. Dankuwel