Een maand na de invoering van de wietpas zijn de zorgen van GroenLinks over dit beleid nog maar eens bevestigd. Daarnaast hebben we er nog een aantal zorgen bij gekregen. Wat ons betreft gaat dit beleid zo snel mogelijk van tafel, maar daar hebben we lokaal maar weinig over te zeggen. De problemen stapelen zich inmiddels verder op.

  • De coffeeshopeigenaren zien een terugloop in omzet naar 30% tot 40% van de omzet die ze voorheen hadden. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er ook minder gebruikt wordt.
  • De straathandel is flink toegenomen, aldus de burgemeester. Inmiddels rijden er wiettaxi’s rond en worden er in de buurt van coffeeshops telefoonnummers uitgedeeld waar je naar kan bellen als je wat wil kopen, maar je niet wil registreren bij een coffeeshop. Van deze straathandel heb je geen idee wat de kwaliteit is van de geboden goederen en men kan ook makkelijker aan andere drugs komen.
  • De straathandelaren bieden hun waar voor veel lagere prijzen aan. Zij hebben namelijk niet zoveel vaste kosten als coffeeshops. Daarnaast zijn coffeeshops wettelijk verplicht om met een winstmarge van 100% te werken om te voorkomen dat hasj en wiet te goedkoop beschikbaar zijn. Nu veel mensen op straat lijken te kopen, is het nog maar de vraag of ze er straks eventueel weer meer voor willen betalen.
  • Volgens een eerste onderzoek van de coffeeshopeigenaren blijft vooral de groep 18 tot 25-jarigen weg uit de coffeeshops. Een groep die nog volop aan het experimenteren is en nu waarschijnlijk sneller in aanraking komen met goedkope drugs van mindere kwaliteit en wellicht ook met harddrugs.
  • In andere ‘wietpassteden’ heeft de politie volledige registratielijsten meegenomen om de gegevens te controleren. De privacy van mensen is dus ernstig in het geding. Helemaal omdat in eerste instantie een GBA’tje (uittreksel Gemeentelijke Basis Administratie) nodig was om je bij een coffeeshop te kunnen registreren. De reden voor aanvraag van zo’n GBA’tje werd ook genoteerd.
  • Bij de kleinste overtreding of net helemaal kloppende ledenlijst kan een coffeeshop al een lange tijd gesloten worden. Gezien de teruglopende omzet, is de kans groot dat een coffeeshop dan ook niet meer open zal gaan. De mensen die op de ledenlijst stonden moeten in dat geval ook de straat op voor hun waar, vooral als de grens van 2000 leden per coffeeshop vanaf 1 januari een harde eis wordt.
  • Een coffeeshop is een onderneming en wil winst maken, of in ieder geval de onkosten dekken. Op dit moment zijn er mensen die zich inschrijven bij een coffeeshop die niets kopen, maar met iemand mee gaan. Zodra de grenzen van 2000 leden in zicht komen (en dat is inmiddels het geval bij enkele coffeeshops) is er dus een kans dat kleinverbruikers van de lijst worden geschrapt om de grootverbruikers er op te kunnen zetten. In dat geval heeft dit beleid dus tot gevolg dat gebruik gestimuleerd wordt.

Gelukkig zien we dat burgemeester zijn uiterste best doet om dit beleid op de minst slechte manier uit te voeren. Zo heeft hij de verplichting om een GBA’tje te hebben ter registratie tijdelijk opgeschort en zal bij aanvraag geen reden meer genoteerd worden. Daarnaast heeft hij aangegeven bij de handhaving vooral de prioriteit te leggen bij de aanpak van het illegale circuit in plaats van een stricte controle op de ledenlijsten van de coffeeshops.

 

Ook de coffeeshopeigenaren doen hun uiterste best. Mede naar aanleiding van vragen van GroenLinks over de privacy heeft een delegatie van de gemeenteraad een bezoek gebracht aan een coffeeshop (waarvoor wel een speciale ontheffing nodig was, normaal mag je er nu niet meer in als je geen lid bent). Hier werden we bijgepraat over de informatievoorziening van de coffeeshops aan klanten en hoe zij met persoonsgegevens omgaan. Zo hebben ze zelf een systeem laten ontwikkelen waarbij de gegevens van klanten geregistreerd staan, maar waarbij het burgerservicenummer niet geregistreerd wordt, zodat de gegevens niet aan andere overheidsdatabases gekoppeld kunnen worden. Tevens staan de ledenlijsten op computers zonder internetverbinding, zodat de gegevens niet makkelijk gestolen kunnen worden.

 

Ondanks een burgemeester en coffeeshopeigenaren die er het beste van proberen te maken blijven de meeste zorgen gewoon bestaan. Helaas is de landelijke overheid de enige die er echt wat aan kan doen.