De door burgemeester van Gijzel voorgestelde pilot rondom coffeeshops, kan niet op steun rekenen van de GroenLinks-fractie. De pilot lost de problemen die er zijn niet op en criminaliseert coffeeshopshouders en –gebruikers. Door de actualiteit in Den Haag is de pilot echter geen optie meer.
De pilot
De pilot was bedoeld om het criminele circuit, dat zich rond coffeeshops en wietteelt heeft opgebouwd, tegen te gaan. Om dit te bereiken werden een aantal maatregelen voorgesteld:
- Een coffeeshop wordt een club, waarbij de leden een pasje nodig hebben om wat te kunnen kopen. De leden dragen het recht om zelf thuis vijf planten te verbouwen over aan de club, waardoor de coffeeshop de wietteelt zelf verzorgt en de teelt kan afstemmen op het aantal leden. De pasjes zijn alleen beschikbaar voor mensne uit Eindhoven.
- Door alleen nog maar PIN-betalingen toe te staan, is de verkoop te controleren.
- De maximale voorraad van coffeeshops wordt verhoogd van 500 gram naar 1000 gram.
- Er komt een systeem waardoor er op een pasje maar 5 gram per dag gekocht kan worden (vanaf 23 jaar, daarvoor minder).
Door de toepassing van pasjes (een wens van de Rijksoverheid) zou er extra politiecapacaiteit naar de regio Eindhoven komen om de drugsgerelateerde criminaliteit aan te pakken. Hierdoor zou de criminaliteit natuurlijk moeten dalen.
De GroenLinks-mening
GroenLinks, zowel landelijk als lokaal, ziet het liefst een legalisering van de wietteelt, omdat je hierdoor de teelt (en dus de kwaliteit en kwantiteit) kan controleren en de teelt uit de criminaliteit haalt. Aangezien deze, maar ook eerdere, regering(en) dit niet ziet zitten, is GroenLinks voorstander van een pilot die de achterdeur regelt. Oftewel: een pilot die ervoor zorgt dat je als coffeeshop op een normale manier kan inkopen van gecontroleerde handelaars. Nu mag een coffeeshop namelijk wel verkopen, maar niet inkopen.
De voorgestelde pilot lost echter de problemen die er zijn rond coffeeshops niet op. Het is namelijk zo dat van de softdrugs die er in onze regio wordt gekweekt, er maar een heel klein percentage daadwerkelijk in deze regio wordt verkocht. Dat betekent dat het overgrote deel van de teelt niet eens voor deze regio bestemd is. Door slechts een klein deel van de drugs in de regio te controleren, los je het probleem dus niet op. Daarnaast is de kans groot dat de criminaliteit alleen nog maar groter zal worden. Omdat de Eindhovense coffeeshops een regionaal verzorgingsgebied hebben en er alleen pasjes voor Eindhovenaren zullen komen, kunnen mensen uit de regio niet meer in een coffeeshop terecht. Zij, maar ook buitenlanders (9% van de klandizie van coffeeshops) zullen op een andere manier aan hun drugs moeten komen. Als dat niet legaal via een coffeeshop kan, dan gaat dat wel illegaal op straat. De problemen nemen hierdoor dus alleen maar toe.
Ook het feit dat er alleen maar met PIN betaald mag worden, stoot GroenLinks tegen de borst. Om te beginnen is het de vraag of dat juridisch eigenlijk wel mogelijk is. Zowel PIN als cash zijn wettelijke betaalmiddelen. Zou je cash dan mogen weigeren? Daarnaast tast je ook de privacy aan, omdat PIN betalingen traceerbaar zijn.
Al met al is GroenLinks dus niet blij met deze pilot, omdat deze de achterdeur niet goed regelt en er vele praktische bezwaren aan zitten.
Actualiteit
Inmiddels is het duidelijk geworden dat er in deze kabinetsperiode geen mogelijkheden zullen komen voor pilots die de achterdeur regelen. Ook pilots die dat deels regelen (zoals voorgesteld door de burgemeester) zullen niet door kunnen gaan. De wietpas lijkt er wel te komen in Brabant en Limburg. Het Europees Hof van Justitie heeft inmiddels uitgesproken dat deze er mag komen.