De afgelopen maanden is er in de raad stevig gediscussieerd over het participatiebudget. Dit budget krijgt de gemeente van het Rijk om mensen te laten participeren en zelfredzaam te zijn, waar mogelijk door betaald werk. Onder het participatiebudget vallen de gelden voor re-integratie, inburgering en volwasseneducatie.

Het Rijk bezuinigt komende jaren fors op het participatiebudget. Daarnaast krijgen we ook veel minder geld voor uitkeringen. De conclusie van het college was dan ook: we moeten prioriteren en zorgen dat we mensen zo snel mogelijk aan het werk helpen. Dan zijn we minder geld kwijt aan de uitkeringen, en kost het ook minder aan re-integratiegelden.

Het debat was pittig omdat GroenLinks het fundamenteel oneens wat met de keuze van het college om het budget vooral in te gaan zetten voor mensen die binnen een jaar bemiddeld kunnen worden naar een betaalde baan. Het pleidooi van GroenLinks werd gesteund door PvdA en SP.

Het betoog van het College dat er van alle treden van de participatieladder mensen aan uitstromen binnen een jaar vind GroenLinks niet geloofwaardig. Ook de bewering dat mensen die geen aanbod krijgen uit het participatiebudget op andere voorzieningen terug zouden kunnen vallen, vind GroenLinks niet steekhoudend. Een groot deel van de flankerende voorzieningen was niet eens gericht op participatiebevordering, of er wordt ook fors op bezuinigd.

Dit bracht ons in het raadsdebat tot de volgende standpunten:

1. GroenLinks wilt dat mensen die perspectief hebben op werk, maar langer nodig hebben dan een jaar, niet buiten de boot vallen. Het liefste door het criterium van een jaar eruit te halen (daarom dienen we het amendement van de PvdA mee in). Als dat niet lukt door een toevoeging aan het besluit waarin we borgen dat er een verlenging mogelijk is. Op die manier creëren wij voor deze groep ook een kans.

2. Het college stelt dat uitstroom van alle treden van de participatieladder mogelijk is binnen een jaar. Het bewijs ontbreekt. Daarom wilt GroenLinks het besluit aanscherpen, en afspraken maken over een verdeling van het budget over de verschillende groepen mensen die met dit budget bediend worden (wat in onze ogen wezenlijk anders is dan een verdeling van het budget over type trajecten), over monitoring en evaluatie om de juiste gegevens op tafel te krijgen zodat wij de effecten kunnen beoordelen, en over de mogelijkheid om de verdeling van het budget bij te stellen als de voorgestelde inzet niet het gewenste effect heeft. Dit is in onze ogen een raadsbevoegdheid – immers, het college vraagt dit in dit voorstel ook aan de raad.

3. GroenLinks wilt een goede discussie voeren over hoe wij nu in de breedte met mensen die zich aan de onderkant van de samenleving bevinden, om willen gaan. Omdat veel beleidsterreinen (inkomen, armoede, participatie, zorg en welzijn) zich richten op deze doelgroep. In onze ogen zouden we al deze onderwerpen vanuit een centrale filosofie moeten aanvliegen.

4. GroenLinks is niet overtuigd over het verhaal van het college over de flankerende voorzieningen. Die gaan deels over inkomensondersteuning en niet over participatiebevordering, er liggen stevige bezuinigingsvoorstellen op deze terreinen en het nieuwe sociale beleid is er nog niet. Daarom willen wij ruimte creëren om experimentele projecten te starten die passen in het nieuwe sociale beleid. We kunnen immers niet zomaar alleen hetzelfde blijven doen. Hiervoor willen we budget vrijmaken binnen het participatiebudget zelf, of integraal wegen bij de inzet van het frictiebudget. Het gaat ons nadrukkelijk om incidentele projecten voor de jaren 2011/2012. Daarna kan dit zijn beslag vinden in de uitvoering van het nieuwe sociale beleid.

Het was opvallend dat Wethouder Brink in zijn antwoorden in de raadsvergadering ineens wel bereid was om het criterium van uitstroom binnen een jaar eruit te halen (daar hadden we ERG lang over gedebatteerd in de commissie). Naast dit punt, zijn ook alle andere voorwaarden van GroenLinks ingewilligd!

De komende tijd is het zaak om goed te gaan monitoren hoe de uitstroom gaat verlopen. Als blijkt dat de uitstroom niet vanuit alle treden plaatsvindt, zal GroenLinks meteen het debat aanvragen!

Tot die tijd zullen we erop moeten gaan vertrouwen dat het College op een goede manier dit besluit vorm gaat geven.