Afgelopen dinsdag (08-11) werd in de gemeenteraad de begroting besproken. Een begroting met heel veel bezuinigingen. Lees hier de bijdrage van Renate Richters, fractievoorzitter van GroenLinks.

 

GroenLinks vindt dat het college goed op weg is om de erfenissen uit het verleden en de opgaven voor de toekomst het hoofd te bieden. De begroting is al een heel stuk beter ‘helder en op orde’. We zijn er echter nog niet. Nog té vaak wordt de begroting dichtgereden met kasschuiven, alternatieve inzet van reserveringen, verlengen van afschrijvingstermijnen en voorsorteren op mogelijke kansen en te verwachten voordelen. Wij verwachten dan ook van het college dat zij dit blijft aanpakken.

Het grootste deel van de ruim €56 miljoen bezuinigingen heeft onze goedkeuring. Heel belangrijk vinden we het extra geld in armoede en de Wmo. Wij zijn ook erg tevreden met de investering in duurzaamheid. Met een beperkt budget weliswaar, maar doordat we dat niet inzetten om allerlei losse projecten op te tuigen maar het investeren in scholing en goede randvoorwaarden, kiezen we voor een fundamentele aanpak waarmee we ons tot de koplopers in de wereld scharen. Daar zijn wij trots op.

Bij een aantal voornemens hebben wij in de commissie en eerder dit jaar kritische kanttekeningen geplaatst. Ik noem er hier een paar:

 

  • De leges, die willen we kostendekkend, maar toen bleek dat de procedures erg duur en omslachtig zijn. Maar onder druk wordt alles vloeibaar is gebleken. In ieder geval bij de horeca. Wij willen dat de andere dossiers zo ook worden doorgelicht.
  • Het innovatieprogramma. We zijn het eens met de doelstellingen, maar niet met een  structurele financiering voor Brainport Development hierin.
  • Cultuur. Voor het CKE zien we positieve ontwikkelingen. Bij de voorstellen over de bibliotheek en de backoffice hebben we nog ernstige twijfels over de haalbaarheid. Hoe denkt de wethouder dit op te lossen?
  • Tot slot de sporttarieven, waarover we nog in discussie gaan, maar waarbij wij op basis van het dossier wel het gevoel hebben gekregen dat de taakstelling haalbaar is. We zijn blij dat de ijsbaan toch open zal blijven.

 

Als we terugkijken op al deze discussies, dan vragen wij ons af wat nu echt het allerbelangrijkste is voor de komende jaren. Wat is het toekomstperspectief waar we voor gaan? Voor GroenLinks is dat meedoen en kansen voor iedereen. Kansen op onderwijs, ontwikkeling, werk en een gezond leefklimaat. Een van de belangrijkste speerpunten in ons verkiezingsprogramma én in ons coalitieakkoord, maar ook het grootste risico in onze meerjarenbegroting.

Deze coalitie heeft ‘werk voor iedereen’ als belangrijk doel gesteld . Maar door de rijksbezuinigingen worden de gemeenten de kansen ontnomen om mensen daar op een goede manier bij te ondersteunen.  Gedachten om mensen met een arbeidshandicap gewoon in reguliere bedrijven aan het werk te helpen zijn mooi, maar het gebeurt niet vanzelf! Zonder financiële middelen blijven deze doelen slechts van papier.

Voor die mensen voor wie betaald werk nog een brug te ver is, stelde onze coalitie dat sociale activering of vrijwilligerswerk wenselijk is. Omdat meedoen en ergens bijhoren beter is dan eenzaam thuis achter de geraniums zitten. Door de bezuinigingen van het Rijk op het participatiebudget vervallen deze mogelijkheden. GroenLinks vindt dit erg zorgelijk, wij vragen ons af of het lukt om ook deze mensen een alternatief te bieden. Wij komen hierop terug bij de behandeling van het participatiebudget. En wij verwachten van dit college dat zij er alles aan doet om onze afspraken uit het coalitieakkoord overeind te houden! 

Werk voor iedereen. Maar tegelijkertijd behalen we onze doelstellingen door ‘beter te handhaven en de poortwachtersfunctie’. Natuurlijk moeten we fraude bestrijden, daarover is geen discussie. Maar als mensen recht hebben op een uitkering, moeten ze die gewoon krijgen. Als je mensen duurzaam aan het werk wilt hebben, is een goede motivatie erg belangrijk. Iemand met wantrouwen tegemoet treden zal dan niet helpen. Wij willen mensen aanspreken op hun kwaliteiten en hun eigen kracht. Behandel hen dan ook zo, ga naast hen staan in plaats van boven hen, dat levert zoveel meer resultaat!

Ondertussen wordt de situatie van mensen met een minimum inkomen of een beperking er niet beter op. Zij worden door de rijksmaatregelen vaak dubbel of zelfs driedubbel gepakt. De effecten van deze stapeling van maatregelen, landelijk én lokaal zijn niet te overzien. Hoe kunnen wij dan goede afwegingen maken? Daarom zijn wij voornemens een motie mee in te dienen met onder andere het OAE om de stapelingen van effecten in kaart te brengen, en hier passende maatregelen op te nemen. Want GroenLinks vreest voor de toekomst van bv alleenstaande ouders met kinderen. Die moeten we ontzien!

Maar is het dan alleen maar doemdenken?

Nee. In al deze ontwikkelingen horen we ook heel veel positieve, hoopvolle geluiden. Deze Raad maakt zich zorgen om de draagkracht van de samenleving, of er wel genoeg vrijwilligers zijn om al die dingen te gaan doen die de overheid niet meer wil regelen. Een aantal partijen heeft haar oordeel al klaar. Dat gaat nóóit lukken. Maar toch hebben bv de vrijwillige hulpdienst, of Humanitas  geen enkel gebrek aan vrijwilligers. De zelfhulpnetwerken, waarbij veel gebruik gemaakt wordt van ervaringsdeskundigen, zijn nog nóóit zo succesvol geweest. Bij uitstek voorbeelden van hoe vrijwilligers aanvullend kunnen zijn op professionele zorg. En bij het vrijwilligerspunt melden zich élke week  een kleine 20 mensen voor vrijwilligerswerk! Prachtige en hoopvolle voorbeelden. Het gaat er dus ook om hoe je mensen aanspreekt en wat je ze kunt bieden.

Een ander voorbeeld. GroenLinks baalt er stevig van dat het Rijk met de Wet Werken naar Vermogen (WWnV) niks wil doen om de werkgevers te verplichten om mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen. Want doen ze dat vanzelf? Nee, het grootste deel doet dat waarschijnlijk niet vanzelf. Maar ze zijn er wel, die betrokken ondernemers die vanuit een maatschappelijk besef mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt in dienst nemen. Zo sprak ik laatst de directeur van van Asperdt, hier op de Hurk, die vanuit een maatschappelijke betrokkenheid een huismeesterproject is gestart en daarmee mensen uit een moeilijke doelgroep weer perspectief bood. Wat doen wij om deze werkgevers te ondersteunen? Burgemeester van Gijzel, bijna een jaar geleden deed u een oproep in uw nieuwjaarstoespraak aan werkgevers. U zei toen: ‘Wij hebben klaargestaan toen u ons nodig had. Nu moet het andersom’.  Wat heeft ú tot nu toe gedaan om de werkgevers te betrekken bij deze maatschappelijke vraagstukken? Wij roepen u én wethouder Brink op: Zoek de werkgevers in de wijken op, niet alleen in China!

In tijden van financiële krapte moeten we op zoek gaan naar maatschappelijk rendement. Als we toch investeren, plak er dan een maatschappelijke doelstelling aan vast, twee vliegen in één klap! GroenLinks heeft hier allerlei ideeën over.  Wij geven hier één voorbeeld.

Met deze begroting besluiten we om bijna 2 ton in het expatcenter te steken. In de commissie legde wethouder Brink uit dat dat geld nodig is om onze gemeentelijke taak te regelen. Maar zien wij onze taak alleen maar als het uitleggen van wetten en regeltjes? Of gaan we voor het welzijn van mensen in onze stad? Het vrijwilligerspunt heeft een project om kenniswerkers te koppelen aan oudkomers (ook weer vrijwilligers) om hen wegwijs te maken in Eindhoven en de integratie te bevorderen. Van die kennisuitwisseling worden beide partijen beter, daarom wordt momenteel gekeken of het project bij het expatcenter kan worden aangehaakt. Twee vliegen in 1 klap. Wij vragen de wethouder om zich in te zetten voor dit project.  Als nodig dienen wij hier een motie voor in.

Tot slot voorzitter. Het perspectief waarin we deze begroting beoordelen is er eentje van een samenleving in verandering. We hadden, ook zonder de landelijke bezuinigingen, nooit alles kunnen laten zoals het was. De komende 20 jaar verandert onze bevolkingssamenstelling en de behoefte van de mensen drastisch. Dit had hoe dan ook geleid tot een verdere stijging van het gebruik van bv Wmo en welzijnsvoorzieningen. Door de bezuinigingen wordt het veranderingsproces moeilijker en sneller. Maar de verandering was hoe dan ook nodig geweest. GroenLinks kan en wíl daarom niet garanderen dat alles blijft zoals het was. Wij geloven in de kracht van de samenleving. En wij geloven in de kracht van mensen en het teruggeven van de regie. Het is dan ook zaak om als overheid de goede keuzes te maken om deze ontwikkelingen te faciliteren.

Besturen in deze tijd  vraagt om lef. Lef om keuzes te maken, te stoppen met wat was en ruimte te geven aan het nieuwe.  Deze coalitie, en dit college maakt in onze ogen de juiste keuzes, binnen de mogelijkheden die zij nu heeft.